Ur. 1939 r. w Poznaniu, w rodzinie oficera WP. Po ukończeniu w 1955 r. Liceum Ogólnokształcącego im. Marszałka St. Małachowskiego w Płocku wstąpił do WSD w Płocku, które ukończył w 1961 r., przyjmując święcenia kapłańskie. Następnie studiował prawo kanoniczne na KUL, uzyskując w 1965 r. stopień doktora. W l. 1964-67 pracował w Kurii Diec. w Płocku. W l. 1967-69 odbywał staż naukowy w Rzymie, po czym kontynuował pracę w Kurii Diec. (na stanowisku kanclerza). W l.1970 -02 był wykładowcą w WSD w Płocku, pełniąc w l. 1984-86 funkcję rektora. Po uzyskaniu w 1977 r. stopnia doktora hab. na Wydziale Prawa Kanonicznego KUL, rozpoczął tam pracę jako kierownik Katedry Kościelnego Prawa Małżeńskiego i Rodzinnego. W 1983 r. otrzymał tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego nauk prawnych, a w 1989 tytuł naukowy profesora zwyczajnego. Po rezygnacji z pracy w KUL, w 1996 r. został zatrudniony na Wydziale Prawa Kanonicznego ATK w Warszawie, a następnie Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, gdzie kieruje Zakładem Kościelnego Prawa Rodzinnego. W. l. 1996-99 był dziekanem tegoż Wydziału, a w l. 1999-02 prorektorem Uczelni. Był wykładowcą Politechniki Warszawskiej (Filia w Płocku), UW (Filia w Białymstoku), Uczelni Łazarskiego i WSD w Łowiczu. W 1993 był jednym z negocjatorów konkordatu RP ze Stolicą Apostolską, l. 1984-99 członkiem Rady Prawnej Konf. Episkopatu Polski, a w l. 1996-02 członkiem Rady Naukowej tejże Konferencji. Jest założycielem i redaktorem naczelnym rocznika „Ius Matrimoniale”, wiceprzewodniczącym Stowarzyszenia Kanonistów Polskich (od 2008), członkiem kilkunastu Rad Naukowych i Redakcji czasopism, konsultorem Trybunału Roty Rzymskiej i sędzią w Sądzie Kościelnym w Płocku. W l. 1991-93, 2007-10, 2011-15 był członkiem Komitetu Nauk Prawnych PAN, a w l. 1997-12 członkiem Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów. Opublikował 1.180 prac naukowych i popularno-naukowych, w tym 53 książkowe. Wypromował 24 doktorów i 244 magistrów. Jest członekiem Consociatio Internationalis Studio Iuris Canonici Promovendo oraz czterech innych Towarzystw Naukowych.

Odznaczony Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Krzyżem Kawalerskim OOP, Krzyżem Oficerskim OOP, Medalem „Mater Verbi”, Medalem „Za zasługi dla Miasta Płocka”; laureat nagrody im. Włodzimierza Pietrzaka; Płocczanin Roku 2004. Otrzymał nagrody: rektora KUL, trzykrotnie rektora ATK/UKSW, im. Włodzimierza Pietrzaka (2005).

Główne publikacje książkowe: Kapituła katedralna w Płocku XII –XVI wiek. Studium z dziejów organizacji prawnej kapituł polskich, Płock 1979; Reformistyczne synody płockie na przełomie XVI i XVII wieku, Płock 1983; Kodyfikacja prawa w Kościele Łacińskim po Soborze Watykańskim II, Płock 1983; Andrzej Chryzostom Załuski, biskup płocki (1692 – 1698). Wkład w dzieło recepcji reformy trydenckiej, Warszawa 1987; Reforma trydencka w diecezji i prowincji kościelnej mediolańskiej w świetle pierwszych synodów kard. Karola Boromeusza, Lublin 1988; I primi sinodi di San Carlo Borromeo. La riforma tridentina nella provincia ecclesiastica milanese, Milano 1989; Kanoniczna zgoda małżeńska (kanony: 1095 – 1107 KPK), Gdańsk 1991; Wprowadzenie do historii ustawodawstwa synodalnego w Polsce, Lublin 1991; Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską z 28 lipca 1993 r. [współautor: W. Adamczewski], Płock 1994; Konkordat polski 1993. Od podpisania do ratyfikacji, Warszawa 1998; Zawarcie małżeństwa „konkordatowego” w Polsce, Warszawa 1998; Matrimonium facit consensus. Z orzecznictwa Roty Rzymskiej w sprawach o nieważność małżeństwa z tytułów dotyczących zgody małżeńskiej (1984-1997), t. 1, Warszawa 2000; Niezdolność konsensualna do zawarcia małżeństwa kanonicznego (kan. 1095, nn. 1-3 KPK) [współautor: G. Dzierżon], Warszawa 2001; Nieważność małżeństwa zawartego pod wpływem podstępu (kan. 1098 KPK) [współautor: G. Dzierżon], Warszawa 2004; Studia nad małżeństwem i rodziną, Warszawa 2007; Istotne obowiązki małżeńskie wynikające ze skierowania małżeństwa ku dobru małżonków i ich ochrona prawna w świetle orzecznictwa Roty Rzymskiej, Warszawa 2010; Małżeństwo kanoniczne, Warszawa 2011; Błąd co do przymiotu osoby a ważność małżeństwa kanonicznego (kan. 1097 § 2 KPK), Płock 2012; Matrimonium facit consensus. Z orzecznictwa Trybunału Roty Rzymskiej w sprawach o nieważność małżeństwa rozpoznanych z tytułów dotyczących zgody małżeńskiej(1991-2013), t. 2, Płock 2014; Ius connubii – ochrona i ograniczenia w prawie międzynarodowym, polskim i kanonicznym [red.], Płock 2016; Przeszkody małżeńskie w prawie kanonicznym [red.],Warszawa 2016; Sprawiedliwość czy miłosierdzie ? Problem Komunii Świętej katolików rozwiedzionych i żyjących w małżeństwie cywilnym, Płock 2016.

Powiązane tomy Wielkiej Encyklopedii Prawa